Hamlet houdt erg van toneel. Hij gebruikt het theater om aan zijn oom Claudius duidelijk te maken dat hij, Hamlet, weet dat Claudius Hamlets vader heeft vermoord. Hamlet maakt gebruik van de enscenering van een oud verhaal om de waarheid over het hier en nu te onthullen.  

Waarschijnlijk zijn we nu iets voorzichtiger en zullen we niet zo snel zeggen dat het theater via een omweg de waarheid onthult. Maar die omweg van het theater geeft wel inzicht. Daarom noemt Hamlet de acteurs ‘de kroniekschrijvers van onze tijd.’ Zij vertellen over de richting van onze tijd. Maar evengoed geven zij richting aan onze tijd.

De pijl van de tijd, een roman van Martin Amis, heb ik in een ver verleden nog voor theater bewerkt. In die roman wordt een levensverhaal in omgekeerde richting verteld. Er wordt onder andere beschreven hoe een man eten uit zijn mond haalt, terug op zijn bord legt, het daarna verpakt, het naar de supermarkt brengt, er geld voor krijgt, en de pakjes keurig in de rekken zet. Maar ook hoe rook in schoorstenen verdwijnt, hoe uit grote ovens volledige mensen te voorschijn komen die zich aankleden, haar opgeplakt krijgen, naar barakken gaan, en als ze gezonder worden op de trein stappen en naar steden in heel Europa vertrekken om hun leven te beginnen. Vanuit zwarte rook wordt een nieuw volk gecreëerd. Vanuit een absurde invalshoek geeft dit boek de geschiedenis de noodzakelijke emotionele impact waardoor we bepaalde aspecten van het verleden nooit zullen vergeten en kan het ons inzichten geven  naar de toekomst toe.

Het theater is voor mij de plek bij uitstek voor een ander perspectief op wat we denken te weten. De plek waar de pijl van de tijd niet noodzakelijk zijn normaal parcours volgt, maar door het theatrale gebeuren wordt vertraagd, omgebogen of omgekeerd. De plek waar verleden, heden en toekomst op eigenzinnige en verrassende wijze met elkaar in verband worden gebracht.

Toneelhuis herbergt op dit ogenblik niet minder dan negen visies en vijftien theatermakers die ieder op hun manier naar onze tijd kijken en er hun kroniek over schrijven. Alles begint op de plek waar we nu zitten. De relatie die hier ontstaat tussen u, de toeschouwers, en de voorstelling is en blijft het vertrekpunt van de tocht die de voorstelling ervoor en erna aflegt. Daarom blijft Toneelhuis de Bourlaschouwburg en zijn publiek - u dus - het kloppende hart van zijn werking vinden.

Het volgende seizoen is een rijk en divers seizoen met voorstellingen waarin het morele verval van onze samenleving wordt aangeklaagd, maar waarin ook het verlangen en de energie getoond worden om de wereld te herscheppen. Voorstellingen waarin kunstenaars u meenemen achter de schermen en  tonen hoe zij denken en zoeken naar hun rol in het leven. Voorstellingen waarin een beeld gegeven wordt van de complexiteit en de contradicties van onze superdiverse steden. Voorstellingen die vertrekken vanuit het persoonlijke en autobiografische en dat verbinden met het repertoire. Voorstellingen die de grenzen van de taal en het zegbare opzoeken.

Het is in die polyfonie van vormen en stemmen dat we u iets willen tonen van de tijd waarin we leven.  

Guy Cassiers